Prograafje 39
Edwin Long: “Loves Labours Lost” (Dahesh Museum)
In het Dahesh Museum of Art hangt een fascinerend schilderij dat ons een kijkje gunt in het leven aan het hof in het oude Egypte. Edwin Longsden Long behoorde tot de Oriëntalisten, die in de 19e eeuw het Midden Oosten afreisden om het leven daar vast te leggen in een serie schilderijen.
Op dit schilderij zien we een jonge vrouw van hoge komaf verveeld en droevig voor zich uit staren. Niets kan haar meer bekoren; de levende dieren niet, het speelgoed niet en het poppenspel van het dienstmeisje niet. Het kleine aapje heeft zich wijselijk teruggetrokken op de achtergrond. Hij weet het; hier valt geen eer te behalen.
Het meisje dat haar probeerde op te beuren met de tamboerijn is inmiddels doodmoe er bij neergevallen. Een volgende ploeg muzikanten staat bij de deur klaar om de vermakende opdracht over te nemen. Tevergeefs. De hoofdpersoon blijft onberoerd in de verte staren.
Edwin Long heeft het schilderij een intrigerende titel gegeven: ‘Loves labours lost’. Ongetwijfeld heeft de Brit hierbij gedacht aan het toneelstuk van Shakespeare met dezelfde titel. In het toneelstuk gaat het om het verlangen, de acceptatie en de afwijzing van diverse verliefde personen.
Nu begrijpen we beter waarom de vrouw op het schilderij lusteloos, verveeld, onberoerd, misschien wel verdoofd in de verte staart. Niets kan haar meer bekoren nu de liefde van haar leven onbereikbaar is.
Toen ik het schilderij voor het eerst zag werd ik getroffen door de overeenkomsten met de huidige generatie.
In de postmoderne westerse cultuur moet de mens vooral bezig gehouden worden. De overkill aan prikkels heeft ons verdoofd. We zijn de verwondering kwijt; we zijn gauw verveeld. Met een lachsalvo als voice-over bij een scene op televisie moeten wij ertoe gebracht worden om ook te lachen anders zou het ‘leuke’ ons ontgaan. We zijn onze creativiteit kwijt en Hilversum vult onze leegte op; series, speelfilms, honderden herhalingen van hetzelfde nieuws, van Olympische hoogtepunten, WK’s, EK’s, en andere sportevenementen. Maar ook in Hilversum is de creativiteit weg; daarom worden succesprogramma’s zo veel gekopieerd; zang- en kookprogramma’s, talkshows etc.
Maar ondanks alle moderne speeltjes voelen we diep van binnen wat de Stones al tijden geleden zongen: I can’t get no satisfaction!!
Loves labours lost; De vrouw op het schilderij kan de pijn van levensgebeurtenissen niet aan. In het westen proberen wij vandaag alle pijn en verdriet uit te sluiten; daar hebben we heel veel geld voor over!! Het kleine beetje pijn wat nog overblijft kunnen we niet aan. Tranquilizers moeten ons verdoven; dat is een miljardenbusiness.
Ik kijk naar het schilderij en in mijn achterhoofd klinken vertrouwde woorden:
‘Kom tot mij, jullie die vermoeid en onder lasten gebukt gaan; dan zal ik jullie rust geven.…’ (Jezus in Matteüs 11:28-29)
Ik heb de waarheid van deze woorden ondervonden. Ik kan de oproep van harte ondersteunen.
© 2014 BenjaminLouwerse.com
